Web3 lub Web 3.0 to zamiennie używane terminy, służące do opisania kolejnej wersji Internetu. W dużym skrócie jest on zbudowany na technologii blockchain i kontrolowany przez społeczność.
Zwolennicy Web3 uważają, że technologia przyniesie zmiany, w efekcie których Internet będzie znacznie mądrzejszy za sprawą wszechobecnej sztucznej inteligencji (AI). Wszystkie dane na świecie mają zostać ujednolicone w tzw. sieci semantycznej.
Każdy użytkownik będzie miał wpływ na sposób wykorzystania swoich danych osobowych, a nie głównie korporacje, jak to ma miejsce obecnie. Ponadto banki mogą stać się nieistotne, ponieważ użytkownicy będą wymieniać cyfrowe waluty i dokumenty bez pośredników.
Nadal nie wiadomo czy Web3 powstanie, a jeśli tak to czy przyjmie obecnie prognozowaną formę. Zainteresowanie Web 3.0 stale rośnie. W tym gronie są także przedsiębiorcy, którzy rozważają, jakie działania podjąć, aby wykorzystać potencjał „nowego internetu”, ale także czy na obecnym stadium rozwoju w ogóle zainteresować się tym zagadnieniem.
W artykule przedstawimy odpowiedzi na najczęściej zadawane pytania dotyczące Internetu przyszłości. Przybliżymy także możliwości i ryzyka biznesowe związane z Web 3.0. Wyjaśnimy kluczowe koncepcje technologii i wpływ decentralizacji na zarządzanie siecią i danymi. Poruszymy także temat tego, co firmy mogą dzisiaj zrobić, aby przetestować możliwości Web3.
Ruszajmy.
Spis treści:
- Co to jest Web3 (Web 3.0)?
- Początki Web3
- Od Web1 do Web3
- Główne idee, czyli dlaczego Web 3.0 jest ważny?
- Dlaczego Web 3.0 jest ważny dla biznesu?
- Dlaczego Web 3.0 jest ważny dla Metaverse?
- Jak będzie działać Web3?
- Zdecentralizowana organizacja autonomiczna – DAO
- Finanse, Web3 i kryptowaluty
- Od IPv4 do IPv6
- Najważniejsze technologie i funkcje Web 3.0
- Aplikacje Web 3.0 i przykłady ich zastosowania
- Jakie potencjalne korzyści może zaoferować Web3?
- Web3 – od czego zależy powstanie „nowego internetu”?
- Druga strona medalu, czyli na jakie wady Web3 zwracają uwagę sceptycy
- Bogacić będą się tylko bogaci?
- Sztuczne windowanie cen. Gdzie tu etyka?
- Wszystko w rękach finansjery?
- Naciągacze w Web3
- Web3 to tania sztuczka?
- Jak przygotować się na nadejście Web3?
- Web3 to przyszłość Internetu
Co to jest Web3 (Web 3.0)?
Web3 to kolejny etap rozwoju sieci WWW, która obejmuje takie koncepcje jak decentralizacja, technologie blockchain i ekonomia oparta na tokenach. Ponadto jest to ewolucja w obszarze interfejsu użytkownika zapewniającego dostęp do dokumentów, aplikacji i multimediów w Internecie.
Web 3.0 jest obecnie w fazie rozwoju, a jego definicja, podobnie jak np. Metaverse, nie jest skrystalizowana. Nie ustalona została nawet pisownia, dlatego firmy analityczne takie jak Gartner, IDC i Forrester używają zapisu „Web3” lub „Web 3.0”.
Kierunek rozwoju Web3 jest jasny. Technologia będzie kładła duży nacisk na zdecentralizowane aplikacje. Ponadto wyraźnie widać, że będzie ona napędzana rozwiązaniami opartymi na blockchainie. Do rozwoju zaprzęgnięte będą także uczenie maszynowe i sztuczna inteligencja, aby Web 3.0 było bardziej inteligentną i adaptacyjną siecią.
Źródło: TechTarget.com
Ciekawostka: Harvard Business Review w 2022 r. zapytał swoich czytelników o to, czym jest Web3. Prawie 70 proc. z ponad 50.000 osób, które wzięło udział w ankiecie, przyznało, że nie wie, czym jest Web3.
Początki Web3
W. Scott Stornetta i Stuart Habber w 1991 r. uruchomili pierwszy blok łańcuchów. Ich projekt miał na celu oznaczanie czasu na dokumentach cyfrowych. Jednak dopiero w 2009 r., gdy za sprawą wynalazcy o pseudonimie Satoshi Nakamoto na rynku pojawił się Bitcoin, technologia blockchain zyskała rozgłosu.
Ważną postacią jest także Gavin Wood, współzałożyciel Ethereum, które zostało uruchomione w 2015 roku. Jest to jednocześnie kryptowaluta i platforma, na której można zaprojektować inne kryptowaluty i realizować projekty blockchain. Wood opisał Ethereum jako „jeden komputer dla całej planety” o ogromnej mocy obliczeniowej rozproszonej po całym świecie, a do tego nigdzie niekontrolowanej. Warto podkreślić, że zwolennicy sieci opartej na blockchainie przypisują Gavinowi Woodowi uknucie terminu Web3.
Od Web1 do Web3
Jeśli chcesz zrozumieć czym jest Web3, warto najpierw spojrzeć na Web1 i Web2. Web jeden to pierwsza wersja Internetu, która rozpowszechniła się na świecie w latach 90. i na początku XXI wieku.
Web 1.0 wynalazł w 1989 roku Tim Bernersa-Lee. Brytyjski informatyk wykorzystał koncepcję hipertekstu do łączenia tekstu cyfrowego, którą w 1963 roku zaproponował Ted Nelson, amerykański pionier technologii informatycznych.
Berners-Lee zaprogramował pierwszą przeglądarkę internetową, ale także napisał język Hypertext Markup Language, znany powszechnie, jako HTML. Informuje on przeglądarki, jak wyświetlać tekst. Ponadto Brytyjczyk opracował Hypertext Transfer Protocol (HTTP), który określa sposób, w jaki serwery przesyłają pliki do przeglądarek. Informatyk zaczął tworzyć oprogramowanie dla sieci semantycznej, ale ówczesne ograniczenia techniczne były na tyle duże, że uniemożliwiły jego wdrożenie.
Źródło: Midjourney
W 1993 r. pojawił się na rynku Mosaic. Była to pierwsza popularna przeglądarka, której nazwę zmieniono w późniejszym czasie na Netscape Navigator. Zaczęły pojawiać się także inne przeglądarki jak Microsoft Internet Explorer czy znacznie później Apple Safari. Wśród pierwszych wyszukiwarek były m.in. Yahoo!, Search, AltaVista czy Lycos, ale do 2004 r. Google wyeliminowało większość konkurencji.
Na styku drugiego i trzeciego tysiąclecia wielu inżynierów z branży IT zapragnęło ulepszenia sieci, która byłaby bardziej interaktywna. Tak narodziła się idea stworzenia Web 2.0. W tym okresie Berners-Lee skorzystał z okazji i rozwinął swoją koncepcję sieci semantycznej. Był również współautorem artykułu w magazynie Scientific American na ten temat. Inną osobą, o której warto wspomnieć to Tim O’Oreilly. Wydawca zorganizował konferencję poświęconą Web2, co pomogło promować tą technologią.
Kilka lat późnień udało się spełnić marzenie o interaktywnej sieci. Zaczęły powstawać sieci społecznościowe, jak np. Facebook, które zyskiwały na popularności. Konsorcjum World Wide Web, które odpowiada za standardy sieciowe, opublikowało standard sieci semantycznej. Wśród tych wydarzeń narodziły się dwie technologie, na których bazuje Web3 – kryptowaluty i blockchain. Właśnie w tym czasie Gavin Wood, zaczął popularyzować terminy Web3 i Web 3.0, które oznaczają świadomą semantycznie i zdecentralizowaną wersję sieci.
Główne idee, czyli dlaczego Web 3.0 jest ważny?
Decentralizacja architektury sieciowej zmieni sposób, w jaki dzisiaj wchodzimy w interakcje w sieci i robimy zakupy. Przełoży się to także na firmy i sposób, w jaki dotychczas zarabiają na towarach i usługach.
Firmy takie jak Google, Amazon czy Meta to giganci Web 2.0, którzy dynamicznie się rozwijali dzięki centralizacji danych klientów, na których później zarabiali. Web 3.0 ma ukrócić tego rodzaju praktyki i utrudnić gromadzenie danych. Dzięki temu użytkownicy internetu będą mieli większą kontrolę nad swoimi danymi i będą mogli czerpać z nich korzyści.
Web3 to Internet należący do twórców i użytkowników, zorganizowany za pomocą tokenów
– Chris Dixon, partner w venture capital a16z, który pożyczył tę definicję od doradcy Web3 Pack’ego McCormicka.
Dlaczego Web 3.0 jest ważny dla biznesu?
Przedsiębiorcy będą chcieli wykorzystać Web 3.0 i dostosować produkty i usługi internetowe do indywidualnych potrzeb klientów. W przypadku marketingu Web3 będzie pomocne w utrzymaniu balansu pomiędzy prywatnością a personalizacją. Wadą takiego podejścia może być silna ochrona prywatności, która utrudni prowadzenie marketingu cyfrowego.
Źródło: Dalle 3
Ważnym obszarem do ulepszeń w firmie, który warto rozważyć, jest obsługa klienta. Niezmienne księgi blockchain zapewniają większą przejrzystość, a ponadto obie strony mają dostęp do wszystkich swoich transakcji. Dzięki temu przedsiębiorstwa mogą łatwiej monitorować swoje łańcuchy dostaw. Posłużą do tego zdecentralizowane aplikacje, które rozbijają silosy danych i sprawdzają działania dostawców. Dane będą dostępne w czasie rzeczywistym, a dzięki temu uczestnicy łańcucha będą mogli zoptymalizować zatowarowanie i przyspieszyć dostawy.
Dlaczego Web 3.0 jest ważny dla Metaverse?
Jedną z idei, o której w 2021 r. wspomniał Mark Zuckerberg, jest stworzenie metaświata. To wirtualny świat 3D, w którym awatary – Twoje cyfrowe odbicie, będą wchodziły w interakcje, uczyły się, szkoliły, pracowały i tworzyły biznesy.
Metaverse, podobnie jak Web3 jeszcze nie istnieje. Niemniej wiadomo, że obie technologie będą opierały się na blockchainie lub innej, podobnej zdecentralizowanej technologii w zakresie infrastruktury danych i finansów. Całość będzie wspierana przez AI, które pomoże lepiej reagować na życzenia użytkowników w cyfrowym świecie.
W 2014 r. na blogu Ethereum, Gavin Wood naszkicował, jak będzie wyglądała nowa era Internetu:
Web3 to ponowne wyobrażenie sobie tego, do czego już używamy sieci, ale z zasadniczo innym modelem interakcji między stronami.
Informacje, które uważamy za publiczne – publikujemy.
Informacje, które uznamy za uzgodnione – umieszczamy w księdze konsensusu.
Informacje, które uważamy za prywatne, trzymamy w tajemnicy i nigdy ich nie ujawniamy.
Web 3.0 i Metaverse są ze sobą ściśle powiązane na poziomie technicznym i koncepcyjnym. Stworzenie metaświata, czyli bardziej zaawansowanej i interaktywnej wersji Internetu niż obecnie, będzie trudne bez solidnego fundamentu, jakim jest Web3. W związku z tym rozwój obu koncepcji będzie odbywał się równocześnie.
Jak będzie działać Web3?
W erach Web1 i Web2, HTML definiował układ i sposób dostarczania stron internetowych. W Web3 nadal będzie fundamentem. Niemniej zmieni się sposób, w jaki nawiązujemy połączenia ze źródłami danych i ich lokalizacją.
Źródło: Dalle 3
Wiele stron internetowych i niemal wszystkie aplikacje oparte na Web2 wykorzystują scentralizowane bazy danych, aby dostarczyć użytkownikom dane i funkcje. W Web3 apki będą opierać się na zdecentralizowanym łańcuchu bloków, którym nie kieruje żadna wąska grupa osób, jak np. zarząd w firmie. Technologa ta umożliwia demokratyczne podejście do tworzenia i autoryzacji informacji. Ma także potencjał, aby zapewnić użytkownikom więcej kontroli nad siecią i sposobem, w jaki wykorzystuje się ich dane.
W Web3 kładzie się na wykorzystanie AI i uczenia maszynowego. Ma to na celu dostarczenie spersonalizowanych treści każdemu użytkownikowi. Oznacza to, że nie będzie trzeba polegać na treściach tworzonych przez pracowników. Wszystko dlatego, że algorytm skuteczniej zadba o precyzję komunikacji, reklamy czy oferty.
Zdecentralizowana organizacja autonomiczna – DAO
Decentralized Autonomous Organization (DAO) to struktura zarządzania, która wykorzystuje technologię blockchain do automatyzacji niektórych elementów głosowania i przetwarzania transakcji. Jest to mechanizm zarządzania w społecznościach blockchain i Web 3.0, który mógłby zrewolucjonizować zarządzanie siecią. W efekcie może to odebrać kontrolę władzom centralnym i przekazać ją samorządnym społecznościom cyfrowym.
DAO nazywane są „bezzałogowymi korporacjami”. Zbierają i wydają pieniądze, ale wszystkie decyzje są głosowane przez członków i egzekwowane na podstawie ustalonych zasad.
Ciekawostka: Pewien DAO zebrał 47 mln USD, aby kupić rzadki egzemplarz Konstytucji Stanów Zjednoczonych.
Finanse, Web3 i kryptowaluty
Web 3.0 opiera się głównie na kryptowalutach, a nie tradycyjnych walutach państwowych. Istnieje więc możliwość, że transakcje finansowe będą realizowane za pomocą zdecentralizowanych blockchainów, a nie poprzez istniejące firmy świadczące usługi finansowe.
Od IPv4 do IPv6
Web1 i Web2 bazowały głównie na adresa IPv4. Jednak wraz z dynamicznym rozwojem sieci Web w ostatnich kilku dekadach, do wykorzystania potencjału Web3 potrzebna będzie znacząca większa ilość adresów internetowych. Tę potrzebę zaspokoić ma protokół IPv6.
Najważniejsze technologie i funkcje Web 3.0
Istnieje dziesięć podstawowych cech technologii Web 3.0. Poniżej zaprezentujemy pięć z nich, które przybliżą, na czym będzie polegać trzecia generacja sieci.
Pięć kluczowych funkcji Web 3.0:
- Decentralizacja – W odróżnieniu od pierwszych dwóch generacji Internetu, gdzie zarządzanie i aplikacje były przeważnie scentralizowane, Web 3.0 dostarczać będzie aplikacje i usługi w sposób rozproszony, niezależny od centralnej władzy.
- Wykorzystanie technologii blockchain – W tej technologii dane są zarządzane i weryfikowane w szeroko rozproszonej sieci typu peer-to-peer. Blockchain wykorzystuje również niezmienną księgę transakcji i działań, co wspomaga autentyczność i budowanie zaufania między uczestnikami tej technologii.
- Obsługa kryptowalut – Jedną z głównych cech Web 3.0 będą kryptowaluty. Mają one zastąpić waluty tzw. FIAT, które emitują rządowe banki centralne.
- Semantycznie zorganizowane – W ramach sieci semantycznej dane są kategoryzowane i przechowywane w taki sposób, który pomaga systemom opartym na sztucznej inteligencji zrozumieć znaczenie informacji. To pozwoli stronom internetowym na lepsze rozumienie słów zawartych w zapytaniach, podobnie jak to robi człowiek, co zaowocuje generowaniem i udostępnianiem bardziej trafnych treści.
- Autonomia i AI – Zwiększona ogólna automatyzacja stanowi kluczową cechę nowej ery Internetu, a główną rolę odegra sztuczna inteligencja. Strony internetowe, które wykorzystają technologię AI, będą w stanie personalizować i dostarczać użytkownikom dokładnie te dane, które są dla nich istotne.
Podstawą rozproszonego modeli danych w Web3, będą zdecentralizowane łańcuchy bloków. To więcej swobody dla użytkowników, ale przede wszystkim prywatności.
Źródło: Dalle 3
Aplikacje Web 3.0 i przykłady ich zastosowania
Przewiduje się, że przypadki użycia Web 3.0 będą w dużej mierze opierać się na rozwijających się zdolnościach Internetu, które korzystają ze sztucznej inteligencji do zrozumienia intencji i preferencji użytkowników oraz dostosowywania dostarczanej treści na podstawie danych osobowych, nad którymi użytkownicy zachowują kontrolę. To oznacza, że wiele treści będzie automatycznie dobierane i dostarczane, co przyniesie korzyści firmom w postaci oszczędności czasu i pieniędzy.
Dzięki wykorzystaniu technologii blockchain, Web 3.0 otwiera drzwi do rozwijania nowych aplikacji i usług, które opierają się na tej technologii. Obecnie istnieją już aktywne przykłady takich rozwiązań:
- Tokeny niewymienne (NFT): NFT to unikalne cyfrowe zasoby, które potwierdzają własność i autentyczność aktywów cyfrowych. Stanowią one ważny aspekt tworzenia i wymiany wartościowych aktywów w ramach Web 3.0.
- DeFi (zdecentralizowane finanse): DeFi to technologia blockchain, która może służyć jako podstawa zdecentralizowanych usług finansowych w ramach Web 3.0.
- Kryptowaluty: Kryptowaluty, takie jak Bitcoin, wykorzystują technologię blockchain do zabezpieczania procesów związanych z transakcjami finansowymi i zmianą własności. Są one postrzegane jako potencjalna waluta Web 3.0.
- Aplikacje zdecentralizowane (dApps): dApps to aplikacje open source, które działają na zdecentralizowanych blockchainach. Mogą one obejmować różne dziedziny, od darowizn charytatywnych po media społecznościowe i stanowią istotną część ekosystemu Web 3.0.
- Inteligentne kontrakty (Smart contracts): Inteligentne kontrakty to programy, które działają na blockchainie i są zdolne do samodzielnego wykonywania określonych działań w odpowiedzi na określone zdarzenia. Stanowią one kluczową część technologii blockchain i są ważnym aspektem Web 3.0.
- Mosty krzyżowo-łańcuchowe (Cross-chain bridges): W świecie Web 3.0, gdzie istnieje wiele różnych łańcuchów bloków, mosty krzyżowo-łańcuchowe umożliwiają pewien stopień współpracy i interoperacyjności między nimi.
- DAO (zdecentralizowane autonomiczne organizacje): DAO to jednostki, które pozwalają na zdecentralizowane zarządzanie i struktury organizacyjne w ramach usług Web 3.0.
Te kluczowe elementy wprowadzają nowe możliwości i innowacje, które definiują Web 3.0 jako zdecentralizowany, oparty na blockchainie i zintegrowany ekosystem.
Ciekawostka: NFT w 2022 r. z prędkością rakiety leciał ku gwiazdom i „wyczarował” rynek o wartości 41 mld USD. We wrześniu 2023 r. dappGambl opublikował raport, z którego wynika, że 95 proc. niewymienialnych tokenów zmieniło się w bezwartościowe aktywa.
Jakie potencjalne korzyści może zaoferować Web3?
Nowa wersja sieci ma wiele obiecujących innowacji, ale ocena ich zalet i wad jest na ten moment bardzo trudna. Wszystko dlatego, że wiele komponentów Web3 jest w trakcie rozwoju, a część nie wyszła jeszcze z deski kreślarskiej. Niemniej istnieją korzyści, które można przewidzieć:
- Odzyskanie kontroli i prywatności: Web 3.0 pozwoli użytkownikom na odzyskanie kontroli nad własną tożsamością online oraz danymi, eliminując konieczność polegania na centralnych dostawcach usług.
- Transparentność: Dzięki Web 3.0 można spodziewać się większej przejrzystości w zakresie transakcji i podejmowanych decyzji, co przyczyni się do zwiększenia zaufania.
- Bezpieczeństwo: Aplikacje dostarczane w zdecentralizowanych sieciach są mniej podatne na pojedyncze punkty awarii, co zwiększa niezawodność systemu.
- Inteligencja predykcyjna i personalizacja: Dzięki wykorzystaniu sztucznej inteligencji i uczenia maszynowego, sieć Web 3.0 będzie w stanie lepiej dostosować się do potrzeb i preferencji użytkowników, co poprawi jakość dostarczanych treści.
- Zdecentralizowane finanse: Web 3.0 umożliwi przeprowadzanie transakcji, w tym zakupów, sprzedaży i zabezpieczania kredytów, bez konieczności uzyskania zgody pośredników, co może znacząco obniżyć koszty i ułatwić dostęp do usług finansowych.
Więcej swobody i sprawczości nad danymi trafi w ręce użytkowników. Jednocześnie firmy pomimo pewnej anonimowości swoich klientów, będą mogły tworzyć dla nich spersonalizowane komunikaty, oferty, produkty i usługi.
Należy jednak zauważyć, że podczas gdy skala była kluczową miarą firmy Web2, to zaangażowanie jest lepszym wskaźnikiem tego, co może odnieść sukces w Web3.
Źródło: Dalle 3
Web3 – od czego zależy powstanie „nowego internetu”?
Web3 niesie ze sobą potencjalne wyzwania, o których liderzy w firmach powinni wiedzieć. Poniżej najważniejsze z potencjalnych problemów:
- Złożoność: Przejście na zdecentralizowane sieci i technologie, takie jak inteligentne kontrakty, może być skomplikowane i wymaga nauki, co stanowi wyzwanie zarówno dla działów IT, jak i dla samych użytkowników.
- Bezpieczeństwo: Złożoność nowych technologii stwarza poważne wyzwania w zakresie bezpieczeństwa. Przykłady incydentów związanych z inteligentnymi kontraktami i naruszeniami bezpieczeństwa w łańcuchach bloków i giełdach kryptowalut podkreślają potrzebę bardziej skutecznych środków ochrony.
- Obawy regulacyjne: Brak centralnej instytucji oznacza, że obecne systemy regulacyjne i zgodności są niewystarczające lub niewłaściwe dla nowej rzeczywistości Web 3.0. Konieczne są nowe regulacje i rozwiązania zgodności.
- Wymagania techniczne: Łańcuchy bloków i dApps często wymagają dużych zasobów i mogą generować koszty związane z modernizacją sprzętu oraz wpływ na środowisko naturalne.
- Wybór technologii: W miarę rozwoju narzędzi związanych z technologią blockchain, kryptowalutami, NFT i inteligentnymi kontraktami, firmy muszą dokonać wyboru technologii, co może być trudne i stanowić wyzwanie.
- Alternatywa: Istnieje również alternatywne rozwiązanie, jakim jest Solid. Opracował je sam twórca WWW, Sir Timothy Bernersa-Lee, który konkuruje z łańcuchami bloków i zaproponował inne metody zarządzania danymi osobowymi.
Rozważając te wyzwania, firmy muszą starannie planować i dostosowywać się do ewolucji Web3, aby wykorzystać jej potencjał. Warto także spojrzeć na temat z drugiej strony i rozważyć, co może pójść źle lub już idzie źle.
Druga strona medalu, czyli na jakie wady Web3 zwracają uwagę sceptycy
Nowa technologia niesie wiele potencjalnych korzyści, ale są też obszary, które wymagają uwagi. Najlepiej wiedzą o nich osoby, które na bieżąco śledzą postępy związane z rozwojem Web3. Poniżej kilka ciekawych i wartych uwagi przemyśleń.
Bogacić będą się tylko bogaci?
Wśród sceptyków panuje przekonanie, że cała retoryka związana z demokratyzacją, posiadaniem cyfrowych własności i budowaniem masowego bogactwa, to tylko gigantyczna gospodarka spekulacyjna, która sprawi, że bogaci będą jeszcze bogatsi. Dlaczego to ma sens? Otóż 0,01% posiadaczy Bitcoinów ma aż 27% ich zasobów.
Sztuczne windowanie cen. Gdzie tu etyka?
Na rynkach NFT i kryptowalut zgłaszano transakcje typu „wash trading” i takie polegające na sprzedaży aktywów samemu sobie. Tego typu, ale też inne manipulacje na rynku sztucznie podnosiły wartość aktywów, co umożliwiło właścicielom zarabianie na pozornych transakcjach.
Wszystko w rękach finansjery?
Reporterzy Edward Ongweso Jr. i Jacob Silvermann podczas podcastu w The Dig scharakteryzowali cały system jako „skomplikowany transfer bogactwa w górę”. Natomiast Rex Woodbury w artykule dla The Atlantic nazwał Web3 „finansjerizacją wszystkiego” i nie miał na myśli nic pozytywnego.
Naciągacze w Web3
Bardziej szczegółowo „ciemnej stronie” Web3 przyjrzała się Molly White, która jest inżynierką oprogramowania. Stworzyła ona narzędzie Web3 is Going Just Great, które monitoruje włamania, oszustwa i implozje w świecie Web3. W ten sposób podkreśla „pułapki nieuregulowanego terytorium Dzikiego Zachodu”.
Web3 to tania sztuczka?
Stephen Diehl jest technologiem i znanym krytykiem Web3. W swoich komentarzach i wystąpieniach niejednokrotnie nazwał blockchaina jako „sztuczkę, której jedynym zastosowaniem jest tworzenie odpornych na cenzurę programów inwestycji w kryptowaluty, wynalazku, którego negatywne skutki zewnętrzne i zdolność do wyrządzania szkód znacznie przewyższają wszelkie możliwe zastosowania”.
Obserwując postępy związane z Web3 warto patrzyć dwojako tzn. przez pryzmat zwolenników tej technologi, a także pesymistów. Dopiero na tej podstawie można stworzyć holistyczny obraz i „zważyć” szanse i zagrożenia biznesowe.
Źródło: Dalle 3
Jak przygotować się na nadejście Web3?
Przede wszystkim zacznij od zdobycia podstawowej wiedzy na temat fundamentalnych technologii. Przyda się także poznanie języków tworzenia stron internetowych jak np. JavaScript czy Rust. Ten drugi staje się popularny w kontekście projektowania Web 3.0.
Pomocne może być także poznanie najpopularniejszych platform blockchain m.in. Ethereum, IBM Blockchain i Hyberledger Fabric. Prognozy przewidują, że rozwój front-endu, np. doświadczenia użytkowników czy projektowanie dApps, będą wśród głównych umiejętności związanych z Web 3.0.
Warto poznać także narzędzia Web3 m.in.:
- Alchemy;
- Chainstack;
- OpenZeppelin.
Służą one programistom do tworzenia blockchain dApps, portfeli kryptowalut i NFT. Natomiast Chainlink i Fluree to narzędzie, które umożliwiają integrację i zarządzanie danymi. Ponadto Casper, Solidity czy Ethernal to narzędzia, których używa się do rozwoju inteligentnych kontraktów.
Web3 to przyszłość Internetu
Skomplikowane prace, które są niezbędne do zbudowania tak ambitnej koncepcji, jak Web 3.0 mogą wymagać wspólnego zaangażowania milionów ludzi. Jeśli każdy zainwestuje swoją wiedzę i wysiłek, przyszłość Internetu może ewoluować w kierunku symbiozy między ludźmi a globalnym „mózgiem” wspólnej wiedzy cyfrowej, co jest ideą, którą wyznawali wcześniejsi wizjonerzy, jak Nelson i Berners-Lee.
Źródła: TechTarget.com; HBR.org, McKinsey.com
